Türkiye’nin doğa harikalarından Karabük Yenice’deki ‘Şeker Kanyonu’na yapılması planlanan HES projesi tepki çekiyor. Ormanları, göleti, akarsuyu ve dünyada örneği bulunmayan türde endemik bitkilere sahip olan Yenice ormanlarının göbeğine yapılması planlanan HES projesi, pes dedirtti.
Karabük Yenice Şeker Kanyonu'nda yapılması planlanan HES Projesine karşı mücadele veren Yenice Platformu, doğanın tahrip edilme ihtimaline karşı mücadelesini sürdürüyor. Platform Sözcüsü Mustafa Akay, "Doğanın katledilmesini ve ilçe turizminin öldürülmesini engellemek için durmaksızın çalışıyoruz. Her alanda araştırma yapıyoruz. Bilim insanlarımıza hazırlattığımız son rapordan anladığımıza göre, burada yapılacak HES için atılacak taş, deyim yerindeyse kurbağayı ürkütmeyecektir. Yani, doğa tahribatından başka hiç bir şey sağlamayacaktır. O nedenle, Karabük'teki herkesi, her kurumu mücadelemize destek vermeye çağırıyoruz. Aşağıda sunduğumuz en son rapor bilimsel olarak bu projenin ne kadar anlamsız olduğunu bütün çıplaklığı ile ortaya koymaktadır ve bu projede kesinlikle kamu yararı yoktur" dedi.
Bu arada Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı(BAKKA)nın 2014-2024 dönemi planında Yenice’nin mobilya, orman ürünleri ve turizm alanında geliştirilmesi kararlaştırılırken, her şeyi tahrip edecek HES projesi, çevrecileri öfkelendirdi. Türkiye’deki toplam enerjinin binde 0.007’si bir enerji üretiminin sağlanacağı HES projesinin sonunda, Yenice İlçesinin kalkınmasında Devletin Kalkınma Ajanslarınca ekonomik önemi vurgulanan Şeker Kanyonu; suyu, bitki örtüsü, hayvan türleri ile birlikte geri dönülemez bir biçimde tahrip edileceği belirtiliyor.
Yapılacak tahribatın ekonomik değerinin hesaplanamayacak derecede büyük olacağını savunan çevreciler adına konuşan Platform Sözcüsü Mustafa Akay, “Çünkü 1 cm toprak oluşumu için bile 500 yıl gerekmektedir. Bu bakımdan bozulan ekosistemin eski işleyişine dönmesi olanaksızdır. Dolayısıyla, bu projede, kamu yararı bulunmamakta, aksine Yenice ilçesinin kalkınmasının en önemli aracı olarak görülen turizmde çok önemli bir ekosisteme sahip Şeker Kanyonu yok edilerek bitirilecektir”
İŞTE RAPORDAN BÖLÜMLER
Bilim insanlarının konuyla ilgili hazırladığı raporda şu görüşlere yer veriliyor:
Yenice Şeker Kanyonu’na HES Planı gerçekleştiğinde buradan üretilecek enerjinin 1.5 km’lik bir enerji nakil hattı ile yeni yapılacak bir dağıtım merkezine, oradan da Bartın II TM’ye bağlanacağı belirtilmekte ve bunun için de yeni bir ÇED Raporu hazırlanacağı Şeker Kanyonu HES Projesi Nihai ÇED Raporunda aşağıda verildiği üzere 3 yerde belirtilmektedir:
1-Santralda üretilen enerji, yaklaşık 1,5 km uzunlukta 31,5 Kv, 3/0 AWG enerji nakil hattı ile yeni yapılacak dağıtım merkezine, oradan da Bartın-II TM‟ye bağlanacaktır. Enerji nakil hattı ve Ģalt sahası yeri ve güzergahının belirlenmemesi nedeni ile bu ÇED Raporu kapsamında değerlendirmeye alınmamış olup, ÇED Yönetmeliği kapsamında ayrıca değerlendirilecektir (Nihai ÇED Raporu sf1).
2-Şimşir Regülatörü ve HES projelerinde üretilip 31,5 kV gerilime yükseltilen enerji yaklaşık 1,5 km uzunlukta 31,5 Kv, 3/0 AWG enerji nakil hattı ile yeni yapılacak dağıtım merkezine, oradan da Bartın-II TM‟ye bağlanacaktır. Enerji nakil hattı maliyeti olarak 160 430 TL (100 000 $) maliyetlere ilave edilmiştir (Nihai ÇED Raporu sf19)
3-Santralda üretilen enerji, yaklaşık 1,5 km uzunlukta 31,5 Kv, 3/0 AWG enerji nakil hattı ile yeni yapılacak dağıtım merkezine, oradan da Bartın-II TM‟ye bağlanacaktır. Enerji nakil hattı ve Şalt sahası yeri ve güzergahının belirlenmemesi nedeni ile bu ÇED Raporu kapsamında değerlendirmeye alınmamış olup, ÇED Yönetmeliği kapsamında ayrıca değerlendirilecektir (Nihai ÇED Raporu sf184).
TAHRİBATIN TELAFİSİ OLMAZ
Üretilecek enerji miktarı ile yapılacak doğa tahribatı ve orman katliamı göz önüne alındığında, kamu yararı açısından uygun olmadığının raporda dile getirildiğini hatırlatan Akay, sözlerini şöyle sürdürdü:
“BAKKA tarafından hazırlanan ‘Batı Karadeniz Bölge Planı’nda Yenice’nin kalkınma ve gelişimi için mobilya ve orman ürünleri ile turizm ana strateji olarak belirlenmiştir. Bu ana stratejinin gerçekleşmesi için birinci öneri, ‘Şeker Kanyonun tanıtımının yapılması’ olarak belirlenmiştir. Oysa ÇED raporundaki bilgilere göre HES projesi gerçekleştiğinde, Şeker Kanyonu’nda 2 yıl boyunca dozerler, ekskavatörler ve kamyonlar çalışacaktır. Neler yapılacaktır? Öncelikle, İncebacak köyüne yakın olan bölümde, Şeker Kanyonu üzerine bir gölet, göletten 2 km uzunluğunda, 2 m genişlik ve yaklaşık 1.5 m yüksekliğinde kapalı bir kanal, kanalın kenarına 4 m servis yolu, kanalın bitimine yükleme havuzu, yükleme havuzundan santrala kadar 1.36 km cebri boru, santral binası ve inşaattan çıkan materyallerin depolandığı atık depolama tesisi yapılacaktır. Bunun için de 89 000 m2 alan kullanılacaktır.
Bu süre sonunda burada yaşayan 20 tür yarasa, pek çok başka hayvan, orman ağaçları, bitkiler kısaca işleyen bir sistem, yani ekosistem yok edilecektir. Ekosistemin üzerinde durduğu toprağın 1 cm’sinin oluşumu için 500 yıl geçmesi gerektiği düşünüldüğünde 2 yıl boyunca oluşacak bu zararların telafisi yoktur.
Ayrıca Proje uygulandığında, kanyondaki su kuruyacak ve Şeker Kanyonu’nun herhangi bir özelliği de kalmayacaktır. Diğer yandan yukarıda değinildiği üzere öngörülen HES projesi ile üretilen enerji, santral binasından yaklaşık 1.5 km uzaklığında oluşturulacak bir dağıtım merkezine taşınacak, oradan da Bartın İline (Bartın-II TM) iletim hatlarıyla taşınacaktır. Yenice İlçesi ile Bartın İli arası oluşturulacak enerji hattının güzergahı ormanlık alandan geçmek durumundadır. Bu iletimden dolayı ayrıca Bartın-Yenice arasında ormanlardaki ağaçların kesilmesi gündeme gelecektir. Dolayısıyla az miktarda enerji üretiminden kaynaklanan yukarıda sayılan zararlar yanında bir orman kıyımı da söz konusu olacaktır.”
