Türk halkı dezenfektasyonun ne olduğunu şu son bir aydır çok iyi anladı ve öğrendi. COVID-19 salgınından korunmak için almamız gereken pek çok önlem var. Hijyen kurallarına dikkat etmek, maske ve eldiven kullanmak, sosyal mesafeyi dikkate almak gibi konuların yanı sıra evde de almamız gereken pek çok önlem var. Bu önlemlerin başında evi düzenli olarak temizlemek ve dezenfekte etmek geliyor.
Temizlik için su ve sabun yeter
· Yüzeyleri temizlemek için sabun ve su kullanın. Sabun, virüsün ölmesi için yeterlidir. Yoğun kimyasal içeren temizleyicilerin uzun süre ve yoğun miktarda kullanılması da solunum yolları ilişkili hastalıklara yol açabilir.
· Sık dokunulan yüzeylerin rutin temizliğini yapın: Masalar, kapı kolları, anahtarlar, tezgâhlar, kulplar, masalar, telefonlar, klavyeler, tuvaletler, musluklar, lavabolar gibi.
Dezenfekte işleminde talimat dışına çıkmayın
· Alanı veya ürünü sabun ve su ile temizleyin veya kirliyse başka bir deterjan kullanın. Ardından bir ev dezenfektanı kullanın.
· Dezenfektanın etkili ve doğru kullanımı için arkasında yazan talimatları izleyin.
· Temizlik eldiveni giymeyi ve temizlik yaptığınız alanı havalandırmayı ihmal etmeyin.
· Ev tipi çamaşır suyunu asla amonyak veya başka bir temizleyici ile karıştırmayın.
· Alkollü temizleyiciler kullanılacak ise, alkol oranının en az %70 olmasına özen gösterin.
Halı veya kilimlerde uygun temizleyicileri kullanın
· Yumuşak yüzeyleri sabun ve su kullanarak veya bu yüzeylerde kullanıma uygun temizleyicilerle temizleyin.
· Kilim, örtü gibi çamaşır makinasında yıkanabilecek ürünlerin üretici talimatlarına uygun olarak yıkayın.
Tabletler, dokunmatik ekranlar, klavyeler ve uzaktan kumandalar…
· Elektronik aletlerin yüzeyini silinebilir bir yüzeyle kaplamayı deneyebilirsiniz.
· Temizlik ve dezenfeksiyon için üreticinin talimatlarına uyunuz.
· Kullanım kılavuzu yoksa, en az %70 alkol içeren alkol bazlı mendil veya sprey kullanın.
· Yüzeyi iyice kurulayın.
Çamaşırlarınızı 60-90 derecede yıkayın
· Çamaşırları yıkama talimatlarına uygun olarak yıkayın.
· Çamaşırlarınızı 60-90 derece sıcaklıkta yıkayın.
· Evde hasta bireylerin çamaşırlarını makinaya yerleştirirken tek kullanımlık eldiven kullanın. Diğer bireylerin kıyafetleriyle birlikte yıkamanızda sakınca yoktur.
· Kirli çamaşırları sallamayın.
· Çamaşırları makinaya yerleştirdikten sonra eldivenlerinizi uygun şekilde çıkartıp, ellerinizi su ve sabunla yıkayın.
Evdeyken elleri ne zaman yıkamak gerekir?
· Burnunuzu sildikten, öksürdükten veya hapşırdıktan sonra
· Tuvaleti kullandıktan sonra
· Yemek yemeden veya yemek hazırlamadan önce
· Hayvanlarla veya evcil hayvanlarla temastan sonra
· Yardıma ihtiyacı olan başka bir kişiye (örn. çocuğunuz) rutin bakımını sağlamadan önce ve sonra
· Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza yıkanmamış ellerle dokunmaktan kaçının.
Ellerinizi yıkamak için su ve sabun olmadığı durumda veya görünür şekilde kirli olmadığı zamanlarda en az %60 alkol içeren bir el dezenfektanı kullanın. Bununla birlikte, eller görünür şekilde kirliyse, her zaman elleri sabun ve suyla 20 saniye boyunca yıkayın.
Bu arada ev temizliği konusunda internette de araştırmalar yaptık. Bir başka uzman da şunları öneriyor ve ama önce dezenfektasyon nedir onu anlatıyor…
Okuyalım:
Dezenfeksiyon nedir?
Dezenfeksiyon denilince; canlı ya da cansız yüzeylerdeki hastalık yapan mikroorganizmaları uzaklaştıran ya da öldüren kimyasal maddelerle yapılan temizlik akla gelmelidir. Zeminlerin dezenfeksiyonu için sıklıkla çamaşır suları kullanılmaktadır.
Koronavirüsten korunmak için evde nasıl bir temizlik yapılması öneriliyor?
Sağlık Bakanlığı, koronavirüse karşı bir rehber yayınladı ve bu rehber sık sık yenileniyor. Bu rehberde; yüzey temizliği ve dezenfeksiyon için önerilen ürünler ve özelliklerine de yer verilmiştir. Temizlik yapılmadan önce, temizlik yapılacak odayı bir sure havalandırın. Havalandırdıktan sonra, temizlik yapmaya başlayın. Sağlık Bakanlığı’nın koronavirüs 19 rehberine göre; zeminler ve duvarların klorsuz hidrojen peroksit ile temizlenmesinin yeterli olduğu bildirilmektedir. Hem kokusunun fazla olmaması, toksik olmaması, deterjan özelliği nedeniyle; mükemmel temizleme özelliği olduğu ve çevre dostu olması nedeniyle avantajlı olduğu bildirilmiştir. Hidrojen peroksid içeren temizlik maddelerinin; akrilik, çinko veya bakır içeren yüzeylere zararlı olabileceği bildirilmiştir. Çamaşır sularını kullanmadan önce, son kullanma tarihinin geçip geçmediğine bakılması ve geçmişse kullanılmaması faydalı olacaktır.
Çamaşırlar nasıl yıkanmalı?
Kirli çamaşırları, elinize alınca sallamayın. Virüslerin etrafa yayılmasına neden olabilirsiniz. Çamaşırları, mümkün olduğu kadar yüksek ısıda yıkamaya çalışın. Mümkünse, 60 derecede yıkamaya çalışın. Çamaşırları taşımak için kullandığınız sepetleri, hidrojen peroksit içeren çamaşır suları ile silebilirsiniz. Evde alerjik nezle ve astımı olan varsa, kokusu olan yumuşatıcı kullanmayın.
Halı ve perdeler nasıl temizlensin?
Mümkün olduğu kadar halı kaplı zeminler, halılar ve perdeler gibi yumuşak (gözenekli) yüzeyler için, varsa görünür kontaminasyonu gidermek gerekir ve bu yüzeylerde kullanım için belirtilen uygun temizleyicilerle temizlenmesi gerekir. Eşyalar yıkanabiliyorsa, eşyalar için en sıcak su ayarını kullanarak, eşyaları üreticinin talimatlarına uygun olarak yıkamak ve ardından eşyaları tamamen kurutmak gerekir.
Alerjik nezle ve astımı olan çocuklar, evdeki temizlikten nasıl etkilenmez?
Evde kaldığımız bu günlerde; çocukların da evde olması nedeniyle, temizlik yapılırken çok dikkatli olunması gerekir. Çünkü alerjik nezleli çocukların burunları, astımlı çocukların akciğerleri çok hassastır. Özellikle; klorlu çamaşır suları kokuları nedeniyle alerjik nezleli ve astımlı çocuklarda tetiklenme meydana gelebilir. Bunun sonucu olarak çocukta; burun tıkanması, hapşırmalar, nefes sıkışması ve öksürme görülebilir. Bu da, acil servise başvurmaya neden olabilir. Bu durum, şu anki dönemde riskli olacaktır. Bu nedenlerden dolayı; özellikle çocukların evde olduğu bu dönemde, çocukların temizlik yapılırken diğer odada olması ve kokusu az olan hidrojen peroksit içeren çamaşır suların kullanması çok faydalı olacaktır.
Ev temizliği için sirke kullansam olmaz mı?
Maalesef koronavirüs önlemlerinde, sirke önerilmiyor. Sirkenin zemindeki virüse karşı, yeterince etkili olmadığı bildirilmektedir.
Klorlu çamaşır suları nerelerde kullanılsın?
Klorlu çamaşır sularının, onda bir sulandırılarak, daha çok kan bulaşları veya tuvaletlerde kullanılması bu dönemde tercih edilebilir. Sulandırılan çamaşır suyunun da, 24 saat içinde kullanılması gerektiğini de unutmamak gerekiyor.
Özetlersek;
· * Evde temizlik yaparken, zemin ve duvarların kokusu az olan hidrojen peroksit içeren çamaşır suları kullanılması uygun olur.
· * Klorlu çamaşır suları kokuları nedeniyle, özellikle astımlı ve alerjik nezlelilerde tetikleme yaparak burun tıkanması ve astım krizine neden olabilir.
· * Hastanelere gitme ihtiyacını azaltmak için, kokusu az olan hidrojen peroksit içerek çevre dostu çamaşır suları tercih edilebilir
· * Koronavirüse karşı sirke ile temizlik, korunmada yeterli olmayacaktır.
