Türkiye’de son dönemdeki döviz artışına bağlı olarak fiyatı ikiye katlanan gazete kâğıdı, basın sektörünü derinden etkiliyor. Birçok basın kuruluşu döviz dalgalanmasıyla oluşan sıkıntılar nedeniyle kapısına kilit vurma aşamasına gelirken, basın sektöründe yoğun işten çıkarmaların yaşanmasından endişe ediliyor. Türkiye Gazeteciler Federasyonu, basın sektörünü rahatlatacak çözüm önerisi getirdi.
Türkiye Gazeteciler Federasyonu(TGF) tarafından son dönemlerde yaşanan kağıt sıkıntısı ile had safhaya ulaşan basın sektöründeki zorlukları giderecek somut önerilerde bulunuldu.
Kur fiyatlarındaki anormal dalgalanmaların sarstığı gazete kuruluşlarının pek çoğunun kapanma aşamasına geldiğinin vurgulandığı açıklamada, acil olarak alınması gereken önlemler somut olarak sıralandı.
TGF Genel Başkanı Yılmaz Karaca’nın açıkladığı “TGF’ den Yerel Basına Can Suyu Öneriler” başlığını taşıyan bildiri şöyle:
“Ülke ekonomisinde daha çok dış kaynaklı müdahalelerle yaşanan gelgitler, basın sektörünü de derinden etkilemektedir. El birliği ile aşacağımıza inandığımız sıkıntılarımızın başında son dönemlerde yaşanan kâğıt krizi gelmektedir. Kur dalgalanmasıyla birlikte fiyatı adeta ikiye katlanan gazete kâğıdının fahiş durumu ile basın sektöründeki zorluklar had safhaya ulaşmıştır. Dövizdeki anormal dalgalanmaların sarstığı gazete kuruluşlarının pek çoğu kapanma aşamasına gelmiştir. Aynı şekilde mesleğimizde zaten var olan istihdam sorunu da iyiden iyiye kapımıza dayanmıştır. Derhal acil olarak alınması gereken önlemler vardır ve şöyledir. Sayın Cumhurbaşkanımıza ve devletimizin ilgili birimlerinin dikkatine saygı ile duyuruyoruz:
İŞTE YEREL BASINI RAHATLATACAK ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
1- Basın kuruluşlarının SGK primlerinde en az yüzde 50 indirime gidilmeli, en önemli girdi olan kâğıt, kalıp ve mürekkep fiyatlarında KDV oranı mutlaka olabilecek en alt limite indirilmelidir.
2- Ülkemiz ithal kâğıt sendromundan kurtarılmalı, kâğıtta dışa bağımlılık yerini mutlaka yerli üretime bırakmalıdır. Basın kuruluşlarının da ortak olabileceği devlet öncülüğünde kurulabilecek geniş katılımlı bir konsorsiyumun, kâğıttaki döviz hegemonyasını bitirmesi mutlaka temin edilmelidir.
3- Gazete işletmelerinin vergi ve SGK yapılandırmaları dâhil tüm borçları 31 Aralık 2020 tarihine kadar ertelenmelidir. Buna paralel olarak 31 Aralık 2018 tarihinde sona erecek olan ‘Borcu yoktur yazısı’ uygulaması en az 31 Aralık 2020 tarihine kadar uzatılmalıdır.
4- Tam üç yıldır sürüncemede bırakıldıktan sonra ancak bu yıl küçük bir artışla yürürlüğe giren BİK resmi ilan tarifesi en az yüzde 50 oranında arttırılmalıdır.
5- Basın İlan Kurumu’nun halen uygulanmakta olan yüzde 15 oranındaki komisyon oranı yüzde 5’e çekilmelidir.
6- Basın İlan Kurumu tarafından İstanbul, Ankara ve İzmir’deki gazete işletmelerine sağlanan kredi olanağının, Anadolu basınına da aynen uygulanması sağlanmalıdır.
7- Yerel yönetimlerin meclis toplantı gündemi ve tutanakları ile alınan kararlar, yerel gazetelerde Basın İlan Kurumu aracılığıyla resmi ilan tarifesi üzerinden yayınlanmalıdır.
8- Köylere Hizmet Götürme Birlikleri’nin alım satım ihaleleri de BİK tarifesi kapsamına alınmalıdır. Bu birlikler için düzenlenen yönetmelikteki, ‘İhale kanununa dâhil değildirler’ maddesi derhal iptal edilmelidir.
9- Gazeteleri desteklemek amacıyla tüm resmi kurumların, kuruluşların ve üniversitelerin, yerel gazetelere abone olmalarını ve toplu alım yapabilmelerini sağlayacak düzenleme getirilmelidir.
10- İcra İflas yasasında değişiklik yapılmalı ve “İcra ilanlarının yerel gazetelerde yayınlanması zorunludur” hükmünün getirilmelidir.
11- Yerel gazetelerin KOSGEB kredilerinden pratik olarak yararlanmaları sağlanmalı; bunun bir bölümü hibe, kalanı düşük faizli ve uzun vadeli taksitlendirmeler şeklinde olmalıdır.
12- Yıpranma payındaki kazanılmış hak geri verilmeli, geçtiğimiz yıllarda 3 yıla indirilen yıpranma hakkı yeniden 5 yıla çıkarılmalıdır. Aynı şekilde yalnızca sarı basın kartına sahip olanlar için geçerli olan uygulamadan bütün basın çalışanları yararlandırılmalıdır.
13- Yerel merkezli televizyonların uydu bedellerinin makul bir seviyeye getirilmesi için acil bir yasal bir düzenleme yapılmalıdır.
14- Neredeyse yılan hikâyesine dönen internet yasası bir an önce yürürlüğe girmelidir.
15- Gazeteciliğin, belli kural ve kaideleri olan bir sektör haline getirilebilmesi için kendine özgü yasası ve yaptırım gücü de olan bir meslek odası yapılanması şart olmuştur. Devletin ilgili kamu birimleri sorumluları ile basın meslek kuruluşları temsilcilerinin ortak konsensüsü sağlanarak, en kısa vadede acil ve somut bir adım atılmalıdır.” (Haber Merkezi)
