Zonguldak’ın zemin hareketleri raporu hakkında da bilgi veren Güngör, şehrin altındaki tasman ve karstik boşluklarla ilgili de özellikle Site ve Bahçelievler Mahallesi için önemli verilerde bulundu. Site Semti’nin altında meydana gelen patlamanın incelemeler rağmen sebebinin halen daha bilinmediğini belirten Güngör, kömürden kaynaklanan gaz sıkışması olma ihtimalinin üzerinde durulduğunu belirtti.

Zonguldak’ta termik santrallerin afetten korunması adına ne tür çalışma yapıldığı hakkında bilgi veren Güngör, Afet Acil Durum Başkanlığı’nın endüstriyel kazalarla ilgili çalışmasında termik santrallerde meydana gelebilecek kimyasal patlamalar, yangın ve deprem gibi doğal afetlerden kaynaklanan sorunların önleminin alındığını söyledi. Afete Hazır Türkiye Projesi kapsamında 1 yıl içinde Zonguldak’ta 8 bin 500 kişiye eğim verildiğini belirten Güngör, doğal afetlere hazırlık konusunda Türkiye genelinde yapılan çalışmalara göre Zonguldak’ın 5. Sırada olduğunu vurguladı. Güngör, Halkınsesi Gazetesi Muhabiri Nermin Akkaya’nın Zonguldak’ın doğal afetlerle ilgili merak edilen sorularını yanıtladı.

AFAD’ın görevleri nelerdir?

AFAD 5902 sayılı yasa ile kuruldu. 3 genel müdürlük kapatılarak 2009 yılında faaliyete geçti.  AFAD’ın görevleri arasında bir ilin afet risklerini belirlemek, bu afet risklerine uygun projeler hazırlamak, kurtarma faaliyetlerini yürütmek, ilin afet yönetim merkezini yürütmek, ilde meydana gelebilecek doğal afet, acil durum, kriz ve savaş anlarında iller ve kurumlar arasında koordinasyonu sağlamak ve kurumun yıllık bütçesini hazırlamak. Müdürlüğümüz şu an Birlik Mahallesi’ndeki binasında hizmet yapmaktadır. 70 personelimiz var. Günlük olarak her branştan teknik personelimiz mevcut inşaat mühendisimiz, harita mühendisimiz arazide günlük vatandaşlarımızın dilekçelerine cevap veriyorlar.  İlimizde meydana gelebilecek trafik kazalarında acil müdahalelere bu arkadaşlarımız gitmekte ve bunu diğer kamu kurum ve kuruluşlarımıza koordine içinde yapıyorlar.

Zonguldak’ta yakın bir zamanda sel faciası yaşandı. Bunun bilançosu nedir?

Çaycuma, Ereğli Çaylıoğlu bölgesindeki derelerde sıkıntı vardı. 25-26 vatandaşımızı Ereğli itfaiyesiyle birlikte botlarla kurtardık. Toplam il genelinde 70 milyon 200 lira hasar meydana geldi. Bunu başbakanlık afet ve acil durum başkanlığına bildirdik. Özel idareye vatandaşlarımız içinde evleri ve işyerleri zarar gören vatandaşlarımıza da toplam 35 eve ve 55 işyerine bu işyerleri yalnız tüzel kişilik olanlara yardım yapılmıyor. Yasa gereği afet kanununa göre devlet şirketlere yardım etmiyor. Zonguldak’ta selden zarar gören büyük şirketler yok. 55’i de küçük esnaf bunların hasarları derecesinde hafif hasarlara 1000 lira, orta hasarlara 2000 lira, ağır hasarlara işyerlerine de 3000 lira yardım yapıldı. Sayın valimizin talimatıyla bu selin nedenlerini araştırıyoruz. Zonguldak su altında kalmaması için neler yapmamız gerektiğini komisyon kurduk. DSİ müdürümüzün başkanlığında bu komisyonumuz çalışmayı tamamlayacak ve ilgili kurumlara bunu bildirecek.

Sizce selin nedeni doldurulan dere yatakları olabilir mi? Yapılan araştırmaya göre selin nedeni belli mi?

Yağmur çok şiddetliydi. Dere yataklarında sıkıntılar varsa da bunları araştıracağız? Kurulan komisyon raporunda bunu belirtecek. Tespitler belli olmadan açıklama yapmak yanlış olur.  Çalışma tamamlanınca ilgili kurumlara göndereceğiz. O gün sıfır seviyesinde çok şiddetli bir yağmur yağdı. Zonguldak dereleri taştı. Ucuz atlattık. Zonguldak için inşallah bundan sonra bu sıkıntıları yaşamaz ve gerekli tedbirler alınır.

Zonguldak’ın zemin hareketleri raporu hakkında bilgi verebilir misiniz?

2012 yılında üniversitemizle birlikte Zonguldak’ın zemin hareketleri raporu çalışmalarına başladık. Raporu kamu kurul ve kuruluşlarına dağıttık. Zemin hareket raporu Zonguldak için ilk kez yapıldı. Daha sonra bu çalışmayı çevre müdürlüğümüzün başkanlığında metropoliten belediyeler için genişlettik. Özellikle tasman sorunu olan belediyelerimize imar planlarına işlenmesi için bunu gönderdik. Bu raporun hazırlanmasının nedeni özellikle Zonguldak’ın altındaki tasman ve karstik boşluklarla ilgili yapılan bir çalışmaydı.  Raporun içeriği özellikle Site ve Bahçelievlerle ilgili karstik boşluklar ve buralardaki çökmeler.

Sitenin altı boşalıyor ve kaymalar meydana geldi şeklinde söylentiler oldu. Bununla da ilgili bilgilendirir misiniz? Nedir sonuç?

Evet, öyle bir söylenti oldu. Bunu vatandaşlar kendi aralarında konuşarak ortaya attı. Bilimsel bir şey olmadan böyle bir şeyi konuşmak çok sakıncalı olur. Biz çalışmamızı üniversite ile yaptık ve bu bilimsel bir çalışmaydı. Üniversite hangi bölgelerde ne tedbirler alınması gerektiğini sıraladı. Bizde o tedbirleri belediyelerimize gönderdik. Amaç sağlam zemine sağlam bina yapmaktır.

Bir zamanlar Site’nin altında bir patlama olayı meydana gelmişti. Bunun nedeni nedir?

Evet, bende duydum o patlamayı. Patlamanın nedenini araştırması için üniversiteyle sayın valimiz protokol yaptı. Üniversitemiz bu görevi üstlendi. Bir inceleme yaptı ama üniversite bir sonuca varamadı. Yani patlamanın nedeni bulunamadı maalesef. Zonguldak’ın altı kömür biliyorsunuz. Gaz sıkışması veya çeşitli nedenler olabilir ama o an tabi onun nedenini bulmak mümkün değil.

Tasman olayları Zonguldak açısından bizi ne tür tehlikelere sokabilir?

Yeni doğal afetler sigortası kanunu çıktı. Vatandaşlarımız evlerini muhakkak sigortalatmalı. Tasmanın en fazla etkisi yapılarımıza ve insan sağlığınadır. Bahçelievler ve İncivez’de vatandaşlarımız tasmandan dolayı evlerini boşalttı. Sigorta şart. Devlet artık hiçbir vatandaşa yıkılan evi için para ödemiyor. Ben özellikle Zonguldak’ta oturan vatandaşların evlerini sigorta ettirmelerini istiyorum. Zonguldak’ta hem maden var hem de şehirleşmemiz var. Bu iki unsuru göz önünde bulundurarak sigortalarını zamanında yaptırırlarsa hiçbir sorun olmaz.

Zonguldak’ta termik santrallerin afetten korunması adına bir çalışma var mı?

Afet Acil Durum Başkanlığı endüstriyel kazalarla alakalı yeni bir çalışma başlattı. Başkanlığımız Zonguldak’taki termik santrallerle ilgili endüstriyel kazalarda kullanacağımız malzemeler, ekipmanları gönderdi. Kullanılacak malzemelerin kirlenmiş sahaların temizliği oralardaki kirlenmenin oranı bunların tespiti için. Eğitim çalışmaları tamamlandıktan sonra da Zonguldak’ta meydana gelebilecek her türlü kimyasal, bu termik santraller de olabilir bu gibi patlamalarda veya bunların zararlarına karşı biz vatandaşlarımızı bilgilendireceğiz. Her gün radyasyon ölçümü yapıyoruz. Bu ölçümlerimizi Afet Acil Durum Başkanlığı’na ve Türkiye Atom Mühendisi Kurumuna bildiriyoruz. Son Çernobil olayından sonra Karadeniz bölgesinde özellikle devlet her gün ölçüm yaptırıyor.

Arama kurtarma çalışmalarınız için kaç tane eğitimli köpekleriniz var?

2 tane eğitimli köpeğimiz var. Ayaz ve Afet isminde bölgemizde ve ilimiz dışındaki olaylarda köpeklerimizden yararlanıyoruz. Köpeklerimiz Türkiye’deki eğitimli köpeklerin en iyilerinden. İldeki tüm kurtarma çalışmaları AFAD’ın çatısı altında yapılıyor.

Deprem, sel vb. konularda mağdur olanlar için yardım kampanyalarınız var onlarla ilgili de bilgi verir misiniz?

Başbakanlığımızın verdiği emre göre Türkiye’deki afetlerle alakalı ve kazalarla alakalı tüm yardım kampanyaları AFAD Başkanlığı’nın kontrolünde gerçekleşiyor. AFAD Başkanlığı da valiliğe bildiriyor. Bizde hem SOMA‘da hem depremde hem diğer doğal afetlerde ülke içinde veya ülke dışında meydana gelen olaylardaki yardım kampanyalarını koordine ediyoruz. Gelen yardım kampanyalarını, toplanan paraları AFAD Başkanlığı’na bildiriyoruz. Van depremi için yardım topladık. Soma, Uzakdoğu ülkeleri için yardım topladık, Endonezya ve Pakistan depremi için yardım topladık. Kampanyalarımız bu şekilde.

Türkiye afetlere hazır mı?

Sayın başbakanımızın talimatıyla Mayıs ayında İstanbul’da Afete Hazır Türkiye Projesi başlatıldı. Zonguldak için 8 bin 500 kişinin 1 yılda eğitilmesi için AFAD Başkanlığı program yaptı. İllerin nüfusuna göre şu an 8200 sayısına ulaştık. Zonguldak olarak Türkiye’de 5. Sıradayız.  Arkadaşlarımız okullarda vatandaşlarımıza köylerde ziyaret ediyor ve AFAD Başkanlığının göndermiş olduğu eğitim sunumlarıyla kafelerde camilerde neresi boşsa toplantı salonlarında vatandaşlarımızı bu konuda bilgilendiriyor. Özellikle AFAD Başkanlığı son 2 yıldır Afete Hazır Türkiye, Afete Hazır Aile ve Afete Hazır Birey Projesi başlattı. Bu proje kapsamında Zonguldak’ta 5.sırayı yakaladık ve çok mutluyuz. Temmuz’un sonunda yapılacak eğitim çalışmalarımızda 8 bin 500 kişiyi tamamen eğitmiş olacağız.

Röportaj: Nermin AKKAYA