Zonguldak: Üç bir yanı yüksek dağlarla çevrili. Deniz kıyısında, kömürle var olan 150 yıllık bir yerleşim yeri. Cumhuriyetin ilk vilayeti. Kömür çıkarılacak, ülke kalkınacak diye onlarca yıl yöre halkının vilayet sınırları dışına çıkışı yasaklandı.

Çalışacak iş gücü yetmeyince yöre dışından sürgünlerle, ekmek ve vergi parası ödemek için on binlerce insan buraya geldi, gelenler buraya “diyar-ı gurbet” dediler.
Yöre halkı bir zamanlar madenlerde çalıştırılarak askerliğini yapmış sayıldı.
Türkiye Cumhuriyetinin ilk yasal sendikası burada kuruldu.

Zonguldak Ormanları Anadolu’da pek bulunmayan doğal orman özelliğine sahipti.
Denizi masmavi, Ormanı yeşilin tüm tonlarına sahipti. Irmaklarındaki su içiliyordu akarsularında balıklar boldu.

Kömür, Kâğıt fabrikası, Termik Santraller ve Demir çelik fabrikalarıyla akarsular ve deniz kirletildi. Kâğıt fabrikası ve termik santrallerin zehirli gazları havayı solunamaz hale getirdi.
Yaşam şartları zorlaşan maden işçileri burada defalarca ülkenin en büyük ayaklanmasını yaptılar.
Zonguldak’tan birçok Sanatçı, sporcu, bilim insanı çıktı. Gazeteciler, yazarlar, çizerler tiyatro oyuncuları, sinemacılar, sporcular daha birçok sanat kollarının yönetici ve oyuncularının hemen hemen tamamı maden işçisidir.

Zonguldak mağaraları Antalya’dan sonra Türkiye’nin en çok mağarasına sahiptir.
Zonguldak’ın mağara araştırmacısı değerli dostum Engin Zaman’ın dediğine göre; Zonguldak yöresinde 50 den fazla mağara var ve daha bilinmeyen mağara sayısı da çok fazla. Zonguldak’ın özellikleri bunlarla sınırlı değil. Sanki Ferhat ile Şirin hikâyesi-efsanesi Amasya da değil de Zonguldak’ta yaşanmış-geçmiş.
Neden mi?

Yerin altındaki binlerce kilometrelik kömür tünelleri yanı sıra yüzlerce kilometrelik tünellerde yerin üzerinde var.

Yani karayolu ulaşım araçları için yapılan tüneller.

Zonguldak girişinde ve çıkışında toplam olarak tren ve karayolu araçlarının geçtiği kaç tünel var hiç merak ettiniz mi?

Çoklarınız İstanbul’a, Ankara ya giderken bu tünellerden mutlaka geçmişsinizdir.

Hatta çoğunuz merak edip saymışsınızdır ama şimdi unutmuşsunuzdur.

Ben hatırlatayım. Zonguldak girişleri ve çıkışlarında tren ve karayolu olarak kullanılan tünel sayısı 74 tane.
Bunların 37'si tren yolu tünelleri 37'si karayolu tünelleri. Toplam uzunlukları yüzlerce kilometreyi buluyor.
Karayolu tünelleri: Tıp Fakültesi-Zonguldak arası 2 tünel. Mengen-Karaman-Zonguldak arası 3 tünel. Mithatpaşa- Çatalağzı 3 tünel. Akçakoca-Alaplı arası:9 tünel. Zonguldak- Ilıksu arası 3 tünel. Karabük-Yenice arası 17 tünel.
Zonguldak-Karabük arası demiryolu 37 tünel.
Kömür tünelleri ve karayolu tünelleri açılırken buralarda çalışan işçilerin çoğunun ayaklarında giyecekleri çarık bile yoktu.

Çoğu aç karnına boğaz tokluğuna çalıştırıldı. Çoğu çalıştığı halde parasını alamadı.
İş ve can güvenliğinden sosyal haklardan mahrum çalıştırıldılar. Binlercesi iş cinayetlerinde öldü.
On binlercesi geçirdiği iş kazası sonucu sakat kaldı. Buralarda çalışırken can veren sınıfdaşlarımızı saygıyla anıyorum.