Nadire Demirci, 10 Nisan 2017 günü kendisiyle yapılan röportajla İnağzı Mahallesi tarihinin bilinmeyenlerine ışık tutmuştu.

Geçmiş tarihli röportaji altta sunuyor, Nadire Demirci'ye Allah'tan rahmet sevenlerine sabır diliyoruz...

İNAĞZI MAHALLESİ (MARYA) MARİA SOKAK...

7 günde 21 program! 7 günde 21 program!

Eski adı, karıncaların istilası nedeniyle “Karıncadere” (Karıncakdere) daha sonradan deniz kıyısındaki ünlü mağarası sebebiyle “İnağzı” ismini almış mahallemiz...

İnağzı mahallesinde, Askeritepe mevkii (Marya) Maria Sokak ismini kaç kişi biliyor?. İnağzı’nda yaşayanların ‘Marya’ olarak telafuz ettiği bu mahallenin adının hikayesini orada yaşayanlar biliyor mu acaba?… Bilen sayısı parmak sayısı kadar azdır, onlarda yarım yamalak bilgi ile hatırlıyor. ‘Fransız kadın Maria’ olarak biliniyor ancak o yılları yaşamış, Maria’yla yakın ilişkide bulunmuş 1928 doğumlu “Nadire Demirci” (Nadire Nas) ile temasa geçip röportaj yapana kadar eski bilinenin yanlış ve eksik olduğu ortaya çıktı….

Maria’nın Zonguldak aşığı olduğu, nerelisin sorusuna “Zonguldaklıyım” cevabını verdiği, yüz ve isim benzerliği nedeniyle zamanın Yugoslavya kraliçesi Maria’ı çağrıştırması hatıralarda kraliçe Maria olarak kalmış…

NADİRE DEMİRCİ İLE ESKİ İNAĞZI VE MARİA RÖPORTAJI…

Adı Soyadı: Nadire Demirci

Doğum tarihi: 1928-Zonguldak

Röportaj tarihi: 10 Nisan 2017

Röportaj yeri: Zonguldak

Soru:-- Kaç yılında doğdunuz ve İnağzı’nda kaç yıl yaşadınız?

Cevap:-- 1928 yılında doğdum 1940 yılına kadar İnağzı’nda yaşadık.

Soru:-- O zamanki İnağzı’ndan ve ailenizden kısaca bahsedermisiniz.

Cevap:-- O yıllarda İnağzı’nda fazla bir ev yoktu, babam Hüseyin Efendi ve diğer komşularımız hepsi Ali Beyin ocaklarında çalışıyordu. Ali Bey zengin bir adamdı, madenlerden ayrı lavuarı ve elektrik santralı vardı. Kendi yaptırdığı bir evde oturuyordu. O zamanın en güzel eviydi diyebilirim.

İlkokulu Zonguldak’taki Namık Kemal İlkokulunda okudum. Araba yolu yetersizdi, çalışan araba da yok denecek kadar azdı, bu yüzden okula trenle gelip gidiyordum.

Soru:-- Peki biraz komşularınızdan ve eski komşuluklardan bahsedermisiniz.

Cevap:-- Her yer ormanlıktı ve evler arasında mesafeler aralıklıydı. Aklıma gelen komşularımızın isimleri; İsa Çavuş, Katip Hayri Coşkun, Hüseyin Usta, Mızrap Bey, Maria - Niko çiftli ve Büyükdamar’da oturan Koca Yusuf vardı. Koca Yusuf daha sonra Kayınpederim oldu. Oğlu Muhtar Ali Osman Demirci’yle evlendim.

1940 yılında babam Hüseyin Efendi emekli olunca İnağzı’ndan taşındık… Bu saydıklarım İnağzı’nın en eski sakinlerindendir…

Soru:-- Maria ve Niko’dan bahsettiniz, onları biraz daha anlatırmısınız.

Cevap:-- İnağzı’na çok eskiden gelmişler. Ali Beyin ocaklarında çalışanlardan Yugoslav uyruklu Karadağ’dan gelip madenlerde çalışan evli çifttiler. Ancak Niko sanırım tecrübeli bir madenciydi beklide mühendisti tam hatırlamıyorum. Karısı Maria uzun boylu zayıf güzel bir kadındı, eski Yugoslavya kraliçesinden adını almış sanırım. Kraliçeye benzerliği de hayret uyandırıyordu. Kocası Niko ise daha yaşlı kır saçlı ve sakallı bir adamdı.

Maria Zonguldak’ı çok severdi, sorulduğu zaman “Ben Zonguldaklıyım derdi.

Maria mahalledeki çocukları ve beni de çok severdi, ben on yaşındaydım sanırım o da 35-40 yaşlarında idi. Beni ve diğer çocukları yaz aylarında denize götürür ve eğlendirirdi. Çocuklarının olmaması bizlere olan sevgisini arttırıyordu sanırım…

Karı koca madenlerde çalışır ve kontrol ederlerdi. Bizim altımızda İsa çavuşların evi vardı onların karşısında Maria ve Niko kirada oturuyorlardı. Ancak 1937 yılında Zonguldak’a taşınıp en lüks otellerden biri olan Palas otelinde kaldılar. Biz 1940 yılında İnağzı’ndan ayrıldık. Zaten özel ocaklar bedelleri ödenerek devletleştirildi. Ondan sonra Maria ve Niko’yla haberleşemedik… Beklide Türkiye’yi terk edip memleketlerine geri döndüler…

Soru:-- Peki, İnağzı’nın Kilimli Askeritepe bölümündeki bir sokağın adı “Maria Sokak” olarak isimlendirilmiş, İsmini Yugoslav Maria’dan mı almış acaba?

Cevap:-- Tabi… Orda şimdi bile ocak var, işte o ocak Maria’nın çalıştığı mahallede, o yüzden adı “Maria Sokak” kalmış…

Yüksel Yıldırım-10 Nisan 2017

Zonguldak Nostalji

22 Nisan 2023