Turpcu Çevre bakanlığının bütçe görüşmelerinde Zonguldak’taki termik santrallerin zararlarını anlattı

“Ya öleceğiz, ya terk edeceğiz”


CHP Zonguldak Milletvekili Şerafettin Turpcu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde kömürle çalışan termik santrallerin olumsuz etkilerini en fazla yaşayan illerin başında gelen, bu gerçeğe rağmen yeni termik santrallerin yapılmasının planlandığı bir il konumunda olan Zonguldak’ın bu konuda yaşadığı olumsuzlukları dile getirdiği bir konuşma yaptı. 


Basın danışmanlığından verilen bilgilere göre Milletvekili Turpcu, konuşmasında şunları söyledi: 


“Zonguldak’ta faaliyette olan 4 termik santralin ardından 5'incinin kurulması için çalışmalar devam etmektedir. Ardından kurulması planlanan 2 termik santral için de sırada bekleyenler bulunmaktadır. 

Mevcut termik santrallerin bile bu şekilde çalışmaya devam etmesi mümkün değilken, üstüne bir de yenileri eklenirse, insanlarımız ya buralarda ölmek üzere kalacak ya da doğduğu toprakları terk etmek zorunda kalacaktır.

Sorun sadece belirli bir bölgede yoğun şekilde termik santral yapılması değil, kömür havzasının ithal kömür yakmanın adresi haline getirilmesi, aynı zamanda mevcut santrallerin insan sağlığına ve doğaya olumsuz etkilerini minimuma indiren modernizasyonları ve filtreleme işlemlerinin – olması gerektiği gibi- yapılmamasıdır."


“İNSANLARIN SAĞLIĞINI KAYBETTİĞİ, KUŞLARIN, ARILARIN DAHİ YAŞAMADIĞI BİR ŞEHİR”


“Zonguldak yeşil cenneti olan ama termik santraller nedeniyle git gide bu özelliğini kaybeden, insanların sağlığını kaybettiği, kuşların, arıların dahi yaşamadığı bir şehir haline gelmiştir.

Bu, Zonguldak’ın partikül madde kirliliği açısından Türkiye’nin en kirli bölgelerinden biri olmasıyla doğrudan bağlantılıdır.”


“TERMİK SANTRAL BÖLGESİNDE DURUM ÇOK DAHA KÖTÜ”


“Daha önce verdiğim önergeye, önceki Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın Fatma Güldemet Sarı`dan gelen `Zonguldak-Çatalağzı, termik santrallerin bulunduğu alanda, düzenli olarak ölçüm yapan herhangi bir hava kalitesi izleme istasyonu bulunmamaktadır` yanıtı durumun vahametini ortaya koymaktadır. Burada hava kalitesi izleme istasyonu bulunduğu halde veriler `ulusal hava kalitesi istasyonuna` entegre edilmediği için, Sayın bakan buradaki istasyonun varlığını kabul etmemiştir.”


“ANKARA`DA MASA BAŞINDA ALINAN KARARLAR”


“Ankara’da masa başında alınan kararlarla, Karadeniz’in ve özelde Zonguldak ilimizin doğasının ve geleceğinin telafisi mümkün olmayacak şekilde tahrip edildiğini görüyoruz.

ÇED raporları, bilimsel özelliğini kaybederek, sadece formaliteyi yerine getirmekten ibaret hale gelmiştir.”


“PARAYLA TUTTUKLARI PROJE ŞİRKETLERİNE ZARARININ OLMADIĞINI ANLATTIRIYORLAR”


“Termik santral, yapmak isteyen firmalar,  parayla tuttukları proje şirketlerine ve sözde bilim insanlarına, hiç utanmadan, sıkılmadan bu santrallerin çevreye, insanlara zararının olmadığını anlattırıyorlar. Israrla kömürlü termik santrallerin doğaya hiç bir zararının olmadığını iddia ediyorlar ve buna inanmamızı istiyorlar. Eksik, yetersiz, yanıltıcı hatta saklanan bilgilerle `olur` kararı verilmemelidir.”


“BİR İLDEKİ TERMİK SANTRALLERİN TOPLAM ETKİSİNİ ORTAYA KOYAN BİR ÇALIŞMA YOK”


“Termik santraller için baktığımızda, bunların tek tek çevreye olan etkilerine dair değerlendirmelerde bulunulmaktadır. Ancak bir ildeki veya bölgedeki termik santrallerin toplam etkisini ortaya koyan bir çalışma yapılmamaktadır.

Ne yazık ki, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve ilgili diğer bakanlıkların ortak paydaları olan konularda işbirliği, diyalog ve koordinasyon içerisinde olmadığını görüyoruz.”

​ 

“1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI FİLYOS VADİSİNİ İŞARET EDİYOR”


“Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yaptırılan 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı, Zonguldak-Bartın-Karabük planlama bölgesinde yapılacak termik santralleri başta ‘Filyos Vadisi’ olmak üzere, çevresel ve ekolojik açıdan hassas olmayan uygun alanlara yönlendirilmesi strateji ilkesi doğrultusunda Filyos yatırım havzasında ele alınmasının uygun olacağı mütalaa edilmiştir.”


“FİLYOS VADİSİ BİR KUŞ CENNETİDİR”


“Ancak hatırlatmak isterim ki, Filyos vadisi bir kuş cennetidir. Türkiye’de tespit edilen 478 kuş türünden 301'inin Zonguldak’ta yaşadığı belirlenmiştir.

Yani, Türkiye’deki kuşların 3’te 2’sinin Zonguldak’ta kaydı vardır. Bunların çoğunluğu ise Filyos vadisinde bulunmaktadır. Türkiye’de nadir görülen ve nesli tükenme tehlikesi altında olan kuş türleri bile burada yer yaşamaktadır.”


“TERMİK SANTRALLER FİLYOS’A DA YAPILAMAZ”


“Buraya yapılacak termik santral, bütün Filyos havzasına geri dönüşü olmayacak şekilde zarar verecektir. Bu nedenlerden dolayı bu termik santraller Filyos’a da yapılamaz!"


“BU ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN FİRMALARIN CEZA ALMASINI İSTİYORUZ”


“Çatalağzı’nda işte bu 5’incisi yapılmak istenen santrallerle ilgili bir ÇED toplantısına Bakanlığınızda katıldım. Orada çok sert tartışmalara girdik. Maalesef orada bir oldu bittiyle, o şirketlerin parayla tuttuğu firmaların ne hâlde bize sunum yaptıklarını gördük. Yani ÇED raporu gibi şeylere inanmadığımızı size bildirmek istiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı sigarayı bırakmayla ilgili, biliyorsunuz, bu konuda elinden geleni yapmakta. Ama çok daha büyük bir zarar veren bu termik santralleri -bütün Çatalağzı-Zonguldak-Bartın-Karabük bölgesini- bu kadar insanın zehirlenmesini, aradaki çelişkiyi anlayamıyorum. Bu konuda Sayın Bakana diyorum ki: Bu ÇED raporlarını hazırlayan genel müdür ve alttaki bürokratlar, bu ÇED raporu hazırlayan firmalar -bu diplomalarını gerçekten- Avrupa’da bu raporları verdiği vakit geçerli olup olmayacaklarını ben buradaki ilgililere de, onların mühendislerine de, doktorlarına da, çevrecilerine de, burada yüzlerine söylüyorum. Bu ÇED raporu hazırlayan firmaların ceza almasını istiyoruz.”


Milletvekili Turpcu, soru cevap bölümünde ise Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın Mehmet Özhaseki`ye şu soruları yöneltti:


-        “Mevcut ÇED anlayışını gözden geçirmek gerektiğini düşünüyor musunuz? Yönetmelikte sürekli yapılan değişiklikler ve uygulamalardan elde edilen sonuçlar hazırlanan ÇED raporlarının vatandaşlarımızın gözünde inandırıcılığını yitirmesine neden olmuştur. Bunu yeniden objektif ve bilimsel bir çerçeveye oturtmak için bir çalışma var mıdır?


-        Bu projelerin etkisini günlük hayatlarında her gün hissedecek olan yöre sakinleri en başta olmak üzere, coğrafyayı bilen yerel sivil toplum örgütlerinin görüşleri sürecin her aşamasına dahil edilmesine yönelik bir yaklaşım olacak mıdır?


-        Zonguldak`taki termik santrallerin hava kirliliğine ve bu durumun halk sağlığına ve çevreye olumsuz etkisine ilişkin bir araştırma yapılmış mıdır? Yapıldı ise hangi sonuçlara ulaşılmıştır? Bakanlığınızın, Sağlık Bakanlığı ile ortak bir çalışması olmuş mudur? Eğer olduysa bu çalışmanın sonuçları nelerdir?


-        Zonguldak bulunan toplam 6 adet hava kalitesi ölçüm istasyonundan sadece 2 tanesi (Merkezde ve Kdz. Ereğli) Ulusal Hava Kalitesi İzleme İstasyonuna Entegre edilmiştir. Diğer İstasyonlar Ulusal Hava Kalitesi İzleme İstasyonuna şimdiye kadar neden entegre edilmemiştir? Bu istasyonlar Ulusal Hava Kalitesi İzleme İstasyonuna ne zaman entegre edilecektir?


-        Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün (2014) Raporu`nda Zonguldak İlimiz “Yüksek Kirlilik Potansiyeli” bulunan iller arasında yer almaktadır. Buna rağmen Termik santrallerin bulunduğu Çatalağzında neden düzenli ölçüm yapılmamaktadır?


 - İnşaat emsali sizin iktidara gelmeden önceki dönemlerde bir ada veya parsel için en fazla kaçtı, şimdi bir ada veya parsel için sizin döneminizde kaça yükselmiştir? 


- Sayın Bakan, AKP Genel Başkan Yardımcısı Sayın Yasin Aktay şöyle bir şey söylemiş bu akşam: “Biz saftık, CHP biliyordu FETÖ’yü, Kılıçdaroğlu yargılanmalı.” Şimdi buradaki CHP milletvekilleri ve ben de FETÖ’yü biliyorduk, şehirlerimizin, bilhassa sizin partinize ait büyükşehirlerimizin ne kadar kıymetli arazilerinin bunlara verildiğini de biliyorduk, şimdi bizim durumumuz ne olacaktır?”


Bakan Özhaseki`nin sorulara yazılı olarak cevap vermesi bekleniyor. ​