Zonguldaklı yazar Can Kartoğlu’nun Ereğli’deki işçi hareketleriyle ve emek tarihine ışık tutan “Her Yer Seri Direniş – Ereğli İşçi Hikâyeleri” adlı kitabı Ayrıntı Yayınları’nın Yakın Tarih dizisinden çıktı.

 

Zonguldak’ın yetiştirdiği değerli yazar Can Kartoğlu kentimizin kültür hazinesine çok değerli bir kitap daha kazandırdı. Kartoğlu’nun Ereğli’deki işçi hareketleriyle emek tarihini anlatan “Her yer seri direniş – Ereğli işçi hikâyeleri” adlı kitabı Ayrıntı Yayınlarının “Yakın tarih” dizisinde çıktı. Hikmet Kuşhan dâhil, tanıdık pek çok simanın gerçek yüzleriyle yer aldığı kitabın sunuş yazısını yazan Can Şafak, “Can’ın hikâyeleri ‘bir zamanlar Ereğli’yi anlatıyor. ‘60’lar ve ‘70’lerin Ereğli’sindeki, Can Kartoğlu’nun hikâyelerine de konu olan yaşanmışlıklar, Türkiye’de işçinin ve sendikanın dünyasına bir pencere aralar adeta. Kitapta, bütün bu yıllar boyunca yolları Ereğli’den geçen -çok tanıdık- insanlarla karşılaşıyoruz. Bu yıllar boyunca, Amerikan Morrison’u ‘müstesna’ bir şirket olarak ilan eden halkçı Ecevit, kâh Çalışma Bakanı, kâh Başbakandır. Ereğli’den, ‘Morrison Süleyman’ unvanını da kuşanarak siyaset sahnesinde yerini alan Süleyman Demirel, Başbakan olmadan önce Morrison’un Türkiye Temsilcisi olarak, işçinin, sendikanın karşısındadır” diyor.

 

TARİHİ EDEBİYATLA KEŞFETME İMKÂNI SUNUYOR

Kitapla ilgili “Sendika org” adlı internet sitesinde yer alan bilgilere göre, Ereğli işçi hikâyeleri, Ereğli’nin, işçilerinin portreleri üzerinden ülkenin tablosunu resmediyor. Her tekil hikâyeyi bir işçinin gözünden anlatan Kartoğlu, işçilerin gözünden bakmanın hakikatin gözüyle görmek olduğunu kanıtlıyor. Yakın tarihimize ayna tutan bu belge-hikâyeler, henüz dünümüze ne denli uzak olduğumuzu fark etmemizi sağlıyor ve bize bilinmeyen tarihi edebiyatla keşfetme imkânı sunuyor. Can Kartoğlu’nun hakikat gibi yalın, doğal, katışıksız, dokunaklı dilinin insancıllığı, dile getirdiği kahramanlarının insancıllığını ustalıkla yansıtırken insanın var oluş mücadelesinin özünde “işçi mücadelesi”nin saklı olduğunu kendiliğinden açıklıyor. Can Kartoğlu, belli bir kavramla, sıfatla anılan insanları genelgeçer yargılarla değil biricik hakikatleriyle anlatmayı seçiyor. Ereğli işçilerini isim isim, can can, hayat hayat anlatıyor.

 

DÖNEMİN TANIKLARIYLA YAPILMIŞ KAYITLARA DAYANIYOR

14 hikâyeden oluşan “Her Yer Seri Direniş – Ereğli İşçi Hikâyeleri”nin önemli bir yanı da geniş bir sözlü tarih çalışmasına, dönemin tanıklarıyla yapılmış kayıtlara dayanmış olması. Böylece her bir hikâye, aynı zamanda anılardaki -anlatılmamış- tarihi de yazıya döküyor. Hikâyeler şu isimlerle karşımıza çıkıyor: Eller Yukarı! Bu Bir Soygundur, Morrison Krallığı’nda Bir Fukara Tahir: Tahir Öztürk, Ha Kardeşlerim Ha Wenirimochi: John Thalmayer, Her Yer Yalınayak İsmet Her Yer Seri Direniş: İsmet Demir, Beyaz Yakalı Mavi Adam: Özer Er, Aslan Yürekli Serçe: Hikmet Kuşhan, Yüzü Kara Beyaz Gemi, Yıldızların En Yanardöneri: Fikri Yıldız, Fabrikaya Ayak Basan İşçi: Ali Kara, Satılık Grev, Ne Dün Dündür Ne de Bugün Bugün: Uğur Cankoçak, Bir Parmak Bal: Konserler Sünnet Düğünleri, Benim Öfkem Çocuklar Gibi Şen: Necmettin Giritlioğlu, Yaban Balı: Can Şafak.

 

CAN KARTOĞLU KİMDİR?

1959 yılında Zonguldak'ta doğdu. AİTİA Yönetim Bilimleri Fakültesi, Sosyal Politika Bölümü'nden mezun oldu. Sanat Olayı dergisinde röportajlarıyla yer aldı. Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği Yunus Nadi Yarışması'nda 1988-1989 yılında röportaj dalında mansiyon, "Oreyapoli Mustafapaşa" adlı yazısıyla ise Milliyet gazetesinin düzenlediği 1990-1991 Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülleri Yarışması'nda röportaj dalında birincilik ödülü kazandı. Yayınlanmış kitapları: Annem Sizi Derse Bekliyor (Öyküler, İletişim Yayınları), Sahanda Yumurta (Öyküler, Postacı Yayınları, Her Yer Seri Direniş (Öyküler, Ayrıntı Yayınları)