Devrek

Devrek - Eğerci fayzonu diri faylar kapsamında mı?

Jeoloji Yüksek Mühendisi Ali Baltaş, Devrek - Eğerci fay hattıyla ilgili önemli bilgiler verdi.

Abone Ol

Jeoloji Yüksek Mühendisi Ali Baltaş, Devrek-Eğerci fay hattını kaleme aldı. İşte o yazı:

Dünya üzerinde fayların bulunmadığı kara parçası yoktur. Varlığı bilinen, fakat son iki milyon yıl içinde hiç hareket etmeyen ve dolayısıyla deprem oluşturmayan faylar aktif olmayan faylar ve ölü faylar olarak isimlendirilirler. Buna karşın günümüzde birbirlerinden farklı yönlerde hareket eden yer kabuğu üzerinde bulunan yani aktif olan fay hatlarında depremler meydana gelirler. Birbirlerine göre farklı yönlerde hareket eden yer plakaları üzerinde bulunan ülkemizde bu nedenle her gün ya yaşamakta ya da deprem haberleri almaktayız.

Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) düzenli aralıklarla yaptığı çalışmalarla depremlerin sık yaşandığı ülkemizdeki diri fay haritasını sürekli olarak güncelleyerek kamuoyuyla paylaşmaktadır. Yaşadığınız bölgenin deprem riskini ve fay hatlarını sorgulamak için MTA'nın resmi internet sitesinden veya e-Devlet sistemine giriş yaparak "Deprem Haritası Sorgulama" sayfasından en son güncellenmiş aktif fay hatları haritası görüntülenebilmektedir.

Aktif deprem kuşağı üzerinde bulunan Türkiye’nin önemli aktif tektonik unsurlarından birisi olan Kuzey Anadolu Fay Zonu, ülkemizde Marmara Bölgesi ile Doğu Anadolu Bölgesi arasında yaklaşık Doğu-Batı doğrultusunda uzanmaktadır. Bu fay zonunun Düzce bölümünün önemli bir kısmını Kuzeydoğu-Güneybatı doğrultulu olarak uzanan Yığılca segmenti (fayın hareket eden bölümü) oluşturur. Yapılan son çalışmalarla güncellenen Türkiye diri fay haritasında Yığılca segmentinin kuzeye uzantısı olarak değerlendirilen ve doğrultu atımlı olan Devrek fay zonu da diri faylar kapsamına alınmıştır.

Devrek’in güneybatısında Kuzey-Kuzeydoğu doğrultusunda izlenen bu fay zonunun tipik görüldüğü yerlerden birisi Devrek ilçesinin yaklaşık 20 km güneybatısında bulunan Eğerci’dir. Devrek’e bağlı Aşağı Kayalıdere Köyü yakınlarından başlayarak Zonguldak-Düzce sınırında bulunan Eğerci’ye kadar ulaşan ve Bölüklü Yaylası yakınlarında sona eren bu fay hattının uzunluğu yaklaşık olarak 24 km, Zonguldak merkeze olan uzaklığı ise yaklaşık olarak 30 km’dir. Bu fay hattı tek seferde kırılırsa Richter ölçeğine göre yaklaşık 6.6 şiddetinde deprem üretme potansiyeline sahiptir. Oluşturacağı depremin yıkıcı etkisi ise; yerleşim yerlerine olan uzaklığına, meydana geldiği derinliğe, şiddetine, bölgedeki kayaçların zemin özelliklerinin bir sonucu olarak da büyüklüğüne bağlıdır.

Devrek'e yakın bir diğer fay ise, Özpınar Köyü yakınlarından başlayarak, Kozlukadı Köyü yakınlarına kadar ulaşan yaklaşık 5 kilometre uzunluğundaki hattır. Devrek'e 6 km. uzakta olan bu fay zonu Türkiye Diri fay haritasına alınmadığından aktif olmayan veya ölü faylar kategorisindedir. Bu fay hattı tek seferde kırılırsa Richter ölçeğine göre yaklaşık 4.5 şiddetinde deprem üretme potansiyeline sahiptir.

Aşağıdaki MTA kaynaklarından alınan birinci resimde Devrek-Eğerci arasında uzanan fay zonunun Eğerci Adatepe köy yolu üzerinden görünümü verilmiştir. Fay zonu Üst Kretase Yaşlı Alaplı formasyonunu oluşturan kireçtaşı tabakalarını dik konuma getirmiş olup, Kuzeydoğu-Güneybatı doğrultulu olarak uzanan fay aynası Eğerci-Kozluçay-Eveyikli köyleri ve civarlarından görülebilmektedir. İkinci resimde ise Devrek-Eğerci Fay zonuna ait fay aynaları görülmektedir.