Zonguldak

Sanayi mirası: Kok Fabrikası Bacası

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) O dönemki adıyla Ereğli Kömürleri İşletmesi (EKİ) tarafından 1953 yılında hizmete açılan ve kömürden 32 çeşit ürün elde edilen Üzülmez Kok Fabrikası ekonomik ömrünü tamamladığı için 1970 yılında kapatılmıştı. Fabrika binası yıkılırken, Bacası Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nca sanayi mirası olarak koruma altına alınmıştı. 63 metre uzunluğundaki Baca bugünlerde Kültür Vadisinin gözdesi olmaya devam ediyor.

Visit Zonguldak tarafından tanıtımı yapılan baca ile ilgili ayrıntılı bilgi şu şekilde verildi: 
Zonguldak’ın endüstriyel geçmişine tanıklık eden bu ve benzeri tarihi yapıların bugün hala ayakta durması bizlere geçmişin büyüleyici hikayesini anlatmakta ve tarihi yapıları koruma ve hatırlama yapıyoruz. 
Zonguldak ilinde, 63 metre yüksekliğindeki baca tuğla örgülü olup demir bileziklerle sağlamlaştırılmıştır. Bacanın üst kısmı eğiktir. Baştarla Mahallesi’ne kurulan Cumhuriyet’in ilk sanayi tesislerinden Üzülmez Kok Fabrikası’nın açılışı, 1935’te dönemin Başbakanı İsmet İnönü tarafından yapılmıştır. Benzolden (benzin ve toluen karışımı bir akaryakıt) yağ çeşitlerine, naftalinden briket kömürüne kadar 32 çeşit mal üreterek kömür sanayiine hizmet veren fabrika, ekonomik ömrünü tamamlayarak 1970’te kapatılmıştır. Bir süre atıl durumda kaldıktan sonra 1988’de yıkılan fabrikanın 63 metre uzunluğundaki bacası ise yıkımı gerçekleştiren müteahhit firmanın girişimiyle Karabük Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nca sanayi mirası olarak koruma altına alındı. Çubuk demirlerin etrafına tuğla örülerek yapılan bacanın üst kısmı, zamanla eğildi.

HABER MERKEZİ