Amasra Devleti

U*uşturucu satıcısından 113 bin lira ele geçirildi!

İçeriği Görüntüle

Dönemim en güçlü komutanların yaşadığı bir yerde, kadın olarak Amastria nasıl devlet kurmuştu?
Aslında Amastriane Devleti , Batı Karadeniz tarihi açısından çok kısa süreyi kapsar ama ; hem kadın olması hem de yaşadığı hayatı ile o dönemin en güçlü figürlerin arasındaydı.
Tabi bunda yaşadığı hayatın, tarih yazarları tarafından oldukça ilgisini çekmesi de ,adının günümüze kadar gelmesinde payı vardır.
Bir kere koskoca bir kralın yeğeni.
İlk eşi Mısır İran topraklarında Komutan.
İkinci eşi; Heraklea Kralı.
Son evlendiği eşi, Batı Trakya’da ,Makedon topraklarını elinde tutan ,bölgenin en güçlü komutanı Lisymachus.
Bu üç eşinden de miras kalmış , çok zengin bir kadın. Son eşi onu boşadığında , ona ömür boyu koruma garantisi veren biri idi. Eğer Ereğli’ye dönüp oğullarını tahtından etmek istese, anında edebilecek güce sahipti.
Yanında hizmetlileri ,askerleri ,komutanları var. Ama o; oğullarını tahtan indirmek yerine , onların sınırının dışında bir devlet kurmaya karar veriyor. Bölgedeki 4 kaleye bağlılıklarını bildirmeleri için ulak yolluyor.
Tieone (Filyos), Sasemos (Amasra) , Cromna (Tekkeönü ,Kurucaşile) ,Gideros (Cide) kalelerinden oluşan bu dört şehri birleştirerek’’ Amastriane’’ (Amastria’nın Şehri) ismini verdiği bir devleti ilan ediyor.
Bu devletin içinde Oxinas (Ilıksu), Sandraca (Zonguldak) , Crinides (Kilimli), Psylia,(Çatalağzı) ,Mukata (Mugada),Erythrinoi ( Çakras) ,Kytoros (Kumluca) yerleşkeleri de var.
Haritada bu dört şehir sınırları gözüküyor.
Zaman zaman bu sınırlar değişse de ; en geniş olarak bu sınırlar görünüyor. Batı’da bu sınır Oxinas ( Ilıksu) deresine kadar genişler. Dolası ile bugün Zonguldak yerleşkesi de bu sınırlar içindedir. Merkez olarak da bu dört şehrin tam ortasında yer alan , susam cenneti olan Sasemos’u seçmiştir. Burada bazı değişikler yaparak bölgenin en işlek limanı haline getirmiştir.
Tabi ; o zamanlar Heraklea Limanı , Sinop’tan sonra en bilinen limandır fakat ; bu gemiler boğazı geçerek ,son eşi Lisymachus’un tutuğu Dardanos'tan (Çanakkale Boğazı) geçeceği için, bir şekilde Amastriane limanını tercih etmeleri gayet cazipti.
MÖ 299’da kurduğu devlet, kısa sürede güçlenmeye başlayınca ; bölgedeki diğer tiranlar için tehlikeli bir güç haline dönüşmüştü. Hatta bundan en çok rahatsız olan, komşu sınırlarını yöneten ikiz oğulları idi. Bu rahatsızlıklarından sonra Amastria, Tieone’yi kaybetti . MÖ 284 yılına gelindiğinde, oğulları tarafından gemiden denize atıldı. Cesedi bulunamadı. Kaza süsü vermeye kalktılar ise de , son eşi Makedon Komutanı Lisymachus, orduları ile Ereğli’ye gelerek şehri yerle bir etti. Amastria’nın katili iki oğlunu idam etti. İşte Amastria’nın gücü buradan anlaşılıyor. Bir kadın olarak dört şehri birleştirerek devlet kurması, Lisymachus’un himayesinde olmasından kaynaklanıyor. Eğer öldürülmeseydi sınırları Sinop’a kadar genişletmeyi düşünüyordu.
Kurduğu devletin isminin, günümüze kadar yaşatılmasında , bu yaşananlarında payı var. Amastria’nın yaşantısı o kadar insanları etkilemiş ki ; bir çok devlet ve İmparatorluğun eline geçmesine rağmen adı değiştirilmemiş. Amastria’yı yazan Strabon gibi Yunan kökenli yazarlar , bir çok Yunan olmayan komutanlara yaptıkları gibi; isminin sonuna ‘’s’’ harfi koyarak ‘’Amastris’’ demişlerdir. Buna rağmen günümüze kadar adı Amasra olarak gelmiştir.
Amastria’nın yaşamı , bugün her ne kadar sadece Amasra ile sınırlı tutulsa da ; Ereğli’den Cide’ye kadar uzanan topraklara adını yazdırmış tarihi bir kişiliktir. Bölgenin ortak mirasıdır. Onun adı ve bu hüzünlü hikayesi ile bütünleşen Amasra, gelen turist sayısına bakıldığında , bu mirastan şu an en çok nasibini alan şehirdir.
Turisttik şehir Amasra ; Filyos gibi çevresindeki diğer antik şehirler için de örnek teşkil ediyor.
Amastria sadece 15 yıl hüküm sürse de ; ölümünden 2300 sene sonra bile bölgeye etkisini sürdürüyor.