Kaçak kömür ocaklarının akıbeti!

Bakan Yardımcıları ve AK Parti heyeti madencilerle ocakta yemek yedi

İçeriği Görüntüle

İşte o yazı:
Zonguldak’ı var eden taşkömürü, bir taraftan da kente dair özel sorunlar oluşturmuştur. Bunlardan birisi olan kaçak kömür ocaklarıdır. Kaçak kömür ocakları yerel basında ölümlü iş kazaları, tasman oluşturmaları ve kolluk kuvvetleri tarafından ağızlarının dinamit patlatılarak kapatılmasıyla zaman zaman gündeme de gelmektedir. Bu yazıda Zonguldak’ın imajına hiç yakışmayan kaçak ocak sorununu tekrar hatırlatmak istedim.
Devlet eliyle çok büyük yatırımlar yapılan yeraltı kömür madenlerinde periyodik olarak yapılan denetimlere rağmen zaman zaman ölümle sonuçlanan kazalar yaşanmaktadır. Yanı sıra yeryüzüne daha yakın kotlarda çalışsalar bile işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda devlet kadar büyük yatırımlar yapamayan bazı özel sektör ocaklarında da her ne kadar denetlenseler de ölümlü kazalar yaşanmaktadır. Periyodik olarak denetlenen kömür ocaklarında bile göçük, metan zehirlenmesi, kömür tozu parlaması, sıkışma vb. nedenlerle kazalar yaşanırken; denetimden uzak, teknik bilgiden yoksun, bilinçli önlemlerin alınmadığı kaçak kömür ocakları adeta ölüme davetiye niteliğindedir.
Ülkemizde madenler, Maden Kanunu hükümleri doğrultusunda işletilmektedir. Maden Kanununda kaçak ocak "ruhsatsız maden üretimi" olarak adlandırılmakta ve yaptırımı bulunmaktadır. Kaçak ocakların işletilmesinin engellenmesi başta Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Zonguldak Valiliği olmak üzere ruhsat sahibi ile sahada bulunan işletmecilerin sorumluluğundadır.
Bir evin yanındaki kulübeden girilebilen kaçak ocaklar olduğu gibi, orman içinde yolu olmayan kimsenin uğramadığı bir yerde de kaçak ocak açılabilmektedir. Kaçak ocaklarda; tokmak, kazma, kürek gibi basit el araçları ile kazı yapılmakta, standardı olmayan ahşaplar tahkimat malzemesi olarak kullanılmakta, genellikle ilkel ve tehlikeli bir şekilde evlerde kullandığımız lambalarla aydınlatma yapılmaktadır. Kamu ya da özel ocaklarda bile havalandırma sorunları yaşanırken kaçak ocaktaki durumu değerlendirmeye bile gerek yoktur.
Bölgenin taşkömürü madenciliği tarihine ve ekonomik koşullarına bağlı oluşan kaçak ocak sorununu ortadan kaldırmak için kolluk kuvvetleri zaman zaman operasyonlar düzenlemekte, giriş ağızlarını imha ederek kapatmaktadır. Buna rağmen ilimizde denetimden uzak, kaç kişinin çalıştığının bilinmediği kaçak kömür ocakları hatalı rödovans uygulamasının da etkisiyle adeta bir sektöre dönüşmüş durumdadır.
Zonguldak’taki kaçak kömür ocakları; mühendislik hizmeti almayan, asgari iş güvenliği önlemlerinin alınmadığı, ekonomik ve sosyal sorunlarla beslenen, yüksek riskli iş yerleridir. Buna karşın bu ocakların tamamen ortadan kaldırılması için denetimlerin devamlılığının yanı sıra insanların geçimlerini sağlayabilecekleri alternatif iş olanaklarının artırılmasının gerektiği de açıktır. Bu insanlar yaşamlarını sürdürmek zorunda olduklarından kaza ve ölüm gerçeğini bile bile kaçak ocaklarda çalışmayı göze almaktadırlar.
Kaçak kömür ocakları çalışanlarına verdiği zararların yanı sıra çevreye de zarar vermekte ve madencilik kültürüyle anılan Zonguldak’ın kent kimliğinin olumsuz olarak algılanmasına neden olmaktadır.