Kastamonu’nun Pınarbaşı ilçesi Küre Dağları Milli Parkı içerisinde 858 metre uzunluğu, 250 metre derinliği ile dünyanın en derin mağaraları arasında gösterilen Ilgarini Mağarası’na son yıllarda ilgi her geçen gün artıyor. Bu çerçevede daha önce Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) koordinasyonunda yürütülen kamp alanları ve trekking rotaları belirleme çalışmalarının yanı sıra, Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi tarafından da yeni rota belirleme çalışmaları başlatılmıştı. Bu sayede Ilgarini Mağarası'na ulaşımın daha kolay hale getirilmesi hedeflenirken, Kültür Turizm Bakanlığı Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından da Ilgarini Mağarası'nın korunması kararı alındı.
Kültür Turizm Bakanlığı Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından alınan karara göre, Pınarbaşı ilçesinde Sümenler köyü sınırları içerisinde bulunan Ilgarini Mağarası, “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak ilan edildi.
